zondag 14 juli 2019

Märklin en ijstijd in Denemarken

Wat is het zeilen hier toch mooi in Denemarken. Het is met niks te vergelijken.
Nu wil ik ook niet zeggen dat ik al zoveel vergelijkingsmateriaal heb. Het is gewoon ongelofelijk hier.
 

  
Waar je ook kijkt zie je water kabbelen of met koppen schuim op de golven. Verschillende kleuren groen, geel en oranje als penseelstreken in het landschap. Het water is zo breed dat je de oevers ziet. Een Märklinlandschap.




De plaatsen waar we tot nu toe zijn geweest, daar hebben we de jachthavens bezocht. Al 1 keer geankerd in Hurøpshav. 



Dat komt door het weer. Dat zit nog niet echt mee. Naar onze begrippen. De Denen hier lopen gewoon in korte broeken en shirtjes en zwemmen in de zee. De toeristen lopen in lange broeken en vesten en wollen mutsen op.
En dan nog is het overweldigend.


Denemarken is net iets groter dan Nederland en er zijn maar een dikke 5,5 miljoen Denen. Nou ik zou het wel weten als ik een Deentje in de dop zou zijn. Als Dopdeentje zou ik meteen een zeilboot kopen en heerlijk gaan rondzeilen. En verder niks.
Huizen met rieten kappen, sommige half verzonken in het landschap omzoomd door wuivende velden, een paar koeien met de hoeven in het water; onverstoorbaar.


Het verveelt nooit en je wilt vanzelf van het ene eiland naar het andere, liefst naar ankerplekjes.

Die zon. Die is echt verraderlijk hier. Onze winterhandschoenen en mutsen worden flink gebruikt. Zeilpakken en vesten zijn bijna versleten. Als ik mijn hoofd boven de sprayhood uitsteek krijg ik ijspegels in de stoppels onder mijn neus.


Kalvø ook al zo’n pareltje. De afmeerpalen staan hier een beetje dicht bij elkaar, de lengte van de boxen zijn prima. Dus een beetje wringen, palen met behulp van de buren wat uit elkaar laten trekken en je ligt lekker stevig. Zo doen ze dat hier en help je elkaar.

Houtvuurluchten kwamen onze kant uit toen we hier vroeg in de ochtend weg zeilden. Vikingschepen; langboten, oorlogsbodems uit vervlogen tijden. Ze lagen langs een oever bij een vlammend houtvuur. Mannen, vrouwen en kinderen in berevellen en helmen met horens erop. Alleen de witte thermoskannen op een formicatafeltje verbond hen met de huidige tijd.

Al dagen aanhoudende harde wind uit de verkeerde hoek en koude winden. De weersystemen zijn hier iets vasthoudender dan in Nederland. Harde wind uit het West Noord Westen of nog noordelijker, kracht 5 of 6. Daar komen geen warme winden vandaan.
Wel donkere wolken met een duistere sfeer. Met soms zonnestralen door die donkere wolken. Het lijkt we de start van een nieuwe ijstijd.
Maar het is wel ongelofelijk mooi hier, verstild.









maandag 1 juli 2019

GTL en galopperende paardenkrachten

Er is al heel veel geschreven en gepraat over GTL, gas to liqueds, een andere vorm van dieselproductie en dus brandstof voor dieselmotoren.
Dit verhaal gaat over geluiden horen die er wel of niet zijn of er wel zijn als je het net niet hoort en er niet zijn als je het wel denkt te horen.
“Bist du verruckt??  aufname fertig” zouden ze hier in Duitsland misschien wel zeggen.

Maar goed, GTL, het is iets duurder dan gewone diesel, geen probleem, we hebben alles over voor het behoud van de wereld voor ons nageslacht. Bij het starten van de dieselmotor rookt deze niet, de brandstof ruikt niet naar de bekende diesellucht. Dat is in een kleine ruimte van een boot wel zo fijn, in combi met die andere menselijke luchten is het vaak toch al niet te harden.
De motor zou iets stiller zijn. Ook prettig.
Dat zijn wel mooie pluspunten om het te proberen.
Echter voor oudere dieselmotoren zou het minder goed zijn omdat er uitdroging van sealings of rubbers zou kunnen optreden en dus lekkage.

Nu is onze boot van 2003 en heeft een Volvo Penta MD 2030 dieselmotor. Ik reken dat nog niet echt tot de oudere motoren. Onze eerste boot een Albin 79 was 28 jaar oud toen wij die kochten in 1994 en had een Volvo Penta MD5a motor, 1 cilinder en liep als een tierelier. Dat bootje zeilt nog steeds rond met die motor, dat noem ik een oude motor. 




Maar goed, aangetrokken door de over het algemeen positieve verhalen heb ik gaande weg de dieseltank gevuld met GTL en zo ontstond dus een mengsel van gewone diesel met GTL tot 100 % GTL aan het einde van het vaarseizoen. Uiteindelijk een opgetopte dieseltank van 170+ liter GTL. Want er gaan ook best nog wel wat liters in de vulslang vanaf de tankdop naar de tank zitten. Het zou mij niet verbazen als het allemaal bij elkaar toch een 180 liter is.

En ook “gaande weg“ dat er vorig jaar een, ik noemde het maar, een wisselend toerental ontstond. Het jankte een beetje op en neer van Weu euheu Weu euheu en dat dan de hele tijd tijdens het uit- en invaren van de haven, zo’n 10 á 15 minuten. Ik zou jullie graag het gehoor geven van hoe het klinkt. Maar om dit hier zo’n 10 minuten lang te gaan typen is ook overdreven. Het zou jullie wel een aardig beeld geven hoe het klonk als wij de haven uitvoeren en het zeilplezier moest dan nog beginnen. Niet echt een leuk geluid om naar te luisteren.
Het blijft in het hoofd rondzingen ook als je lekker in bed ligt Weu euheut het toch maar door.
Je gaat het zelfs op andere momenten horen terwijl er geen boot in de buurt was. Dan keek ik maar eens om mij heen of niemand zag dat ik paranoia werd.

Hier en daar navraag gedaan en het zou kunnen zijn dat er valse lucht aangezogen wordt,
het zou aan de dieselpomp kunnen liggen of aan pinnetjes, palletjes en veertjes van de regulateur van de morsekabelaansluiting of vervuilde diesel.
Gelukkig kun je veel op internet vinden en de dieselpomp van deze motor moet het met gemak 20.000 uur uithouden. Ondertussen heeft deze motor er pas iets meer dan 1800 uur opzitten in 16 jaar.
Toen hoorde ik ook dat het wisselende toerental “Galopperend toerental” werd genoemd. Galopperend toerental met galopperende paardenkrachten tot gevolg.

Om het een en ander uit te sluiten eerst begonnen met het opnieuw ontluchten van de dieseltoevoer. Hiervoor had ik jaren geleden al eens een handzamere opvoerpomp gemonteerd waarmee je makkelijker kunt ontluchten. Dit in plaats van het onhandige vingeropvoerpompje dat onder aan de motor zit en waar je een lamme middelvinger van oploopt.
Voordeel hiervan is dan wel weer dat je die vinger niet meer kunt gebruiken voor andere verwijzingen, maar daar gaat het hier niet over. Uiteindelijk was het geen valse lucht.

Hierna schone diesel in een losse schone dieseltank op de dieselslangen aangesloten en daar een weekendje op gevaren. Dat hielp niets, dus het lag niet aan de diesel.
Daarna dus maar de pinnetje, palletjes en veertjes rondom de regulateur van de morsekabelaansluiting vervangen. Niet door mijzelf maar via een jachtservicebedrijf dat ook goed meedacht over waar het probleem zou kunnen zitten.



En toen was het probleem over. De laatste paar weken van het jaar heerlijk uitgezeild en de motor gebruikt zonder Weu euheu Weu euheu,  hoe heerlijk kan een dieselmotor klinken. Je zou haast niet meer zeilen.
Die laatste gedachte had ik niet moeten hebben.

Gaande weg natuurlijk met andere voornamelijk motorbootvaarders in het Westlandse kringetje over de galopperende toerental gesproken. En deze motorbootvaarders hadden zo hun bedenkingen bij de GTL, zonder eigenlijk te weten waarom. GTL kon gewoon niet de 100% vervanger zijn voor diesel. Wel in een bepaalde mengverhouding maar niet 100%. Maar welke verhouding dan, tja??

Het nieuwe jaar begon voor ons zeilend pas laat, 19 april 2019 werd de motor voor het eerst gestart. Nadat deze op 4 november 2018 voor de laatste keer van dat jaar was gestopt,  zonder galopperend toerental!! 
De spanning was hoog, hoe gaat het klinken. Dat starten ging perfect. In 1 keer aanslaan, zonder rookuitstoot en meteen lekker ronddraaien echter met Weu euheu Weu euheu.
Ik dacht nog, och als ik dik 5 maanden stilgezeten zou hebben moet ik ook even de spieren strekken en op gang komen.
IJdele hoop bleef die gedachten en het bleef Weu euheu Weu euheu en het ging niet meer weg. Soms dacht ik of toch wel???

Wel was het soms, dat ik bij het herstarten van een warme motor, ik het niet meer hoorde. Ik begon van alles te bedenken na van alles dat ik over GTL had gelezen.
Er is een verschil in soortelijk gewicht tussen deze twee dieselbrandstoffen. Veroorzaakte het schudden van de boot, het terugvloeien van diesel via de retourleiding die betere mengverhouding?
Waardoor je het soms wel of niet hoort?

Was er bij die motorbootvaarders uit het Westland op een mooie dag een verjaardag. Dan komen de sterke verhalen naar boven. Een man van de TU heeft een opduwertje met een oud dieselmotortje en deze man dacht:/ GTL dat is de nieuwe brandstof. Echter dit oude dieselmotortje kreeg last van recalcitrant gedrag en galoppeerde alle kanten uit, met onregelmatige toeren. Het wilde gewoon oude vertrouwde diesel. Niks van al dat modernisme in mijn oude motorlijf. Zo gezegd zo gedaan en het oude dieselmotortje ronkt weer met rustige toerende paardenkrachten.

Ondertussen hadden wij al weer behoorlijke wat mijlen achter de spiegel en brandstof verstookt, zonder roken wel te verstaan. Hierdoor is voor onze reis naar de Oostzee onze dieseltank bijgevuld met normale diesel. Zodoende was er al een mengverhouding ontstaan van ongeveer 70 liter normale diesel op 100 liter GTL.  Na de Nederlandse kust, oversteek naar Helgoland en het EiderSperrwerk merkten we, terwijl we al een eind de Eider op te zijn gemotord, dat we geen galopperend toerental meer hebben. Niet bij het starten en ook niet voort tuffend omdat we niet kunnen zeilen. En nog steeds niet roken bij het starten.

Nu nog uitzoeken in welke verhouding we GTL en normale diesel kunnen gebruiken. Want de GTL zorgt wel voor: rustiger draaien van de motor met minder geluid en niet roken tijdens het starten. Voor nu denk ik 60% diesel en 40% GTL.